Waarom heeft een plant kalium nodig?
Kalium heeft een sturende rol in de ontwikkeling van het gewas. Zijn aanwezigheid zorgt ervoor dat een groot aantal processen goed verlopen. De plant heeft kalium nodig voor fotosynthese, productie en transport van koolhydraten, energievoorziening en vochthuishouding. Omdat het bij zoveel processen een rol speelt, wordt kalium het kwaliteitselement genoemd. Het verbetert kwaliteitseigenschappen zoals smaak, kleur, geur en houdbaarheid. Bij een kaliumtekort worden alle functies in mindere mate uitgevoerd. Een overmaat kan zoutschade veroorzaken.
Aandeel van kalium in de plant.
Het aandeel van kalium in de plant is na stikstof het hoogst. Toch is er veel minder over bekend. Dat komt omdat kalium nergens ingebouwd zit, zoals stikstof in eiwitten en enzymen. Kalium komt alleen in opgeloste vorm voor in de plant als kaliumionen (K+). Het drooggewicht van een plant bestaat voor 1,0% uit kalium. Dit gemiddelde varieert van 0,5 tot 5,0% afhankelijk van het gewas. Aardappelen, uien en koolgewassen zijn bijvoorbeeld sterk kaliumbehoeftig.
Transport van stikstof en suikers
Kalium wordt als K+ (positief geladen ion) door de wortels opgenomen. Kalium wordt daarom door de plant gebruikt als compensatie van negatief geladen ionen zoals nitraat, fosfaat en aminozuren. De plant is hierdoor in staat om transporten te verzorgen, bijvoorbeeld van suikers en zetmeel van de bladeren naar de andere delen van de plant.
Hoe herken ik kaliumgebrek en kaliumovermaat?
Ondanks het grote belang van kalium krijgt het element niet zoveel aandacht bij de bemesting. Dat komt omdat er vrijwel nooit echte problemen ontstaan. Kalium is zeer mobiel. Als er een tekort dreigt, zorgt de plant er zelf voor dat de plekken waar het element het hardst nodig is, voorzien worden.
Bij gebrek aan kalium ontstaan dunnere celwanden, waardoor het gewas minder stevig is. Daarnaast uit een tekort zich in een zwakke groei en verdrogingsverschijnselen. Zeer specifiek zijn de afgestorven randen bij de oudere bladeren. Daar is het kalium weggehaald, waardoor de vochthuishouding niet goed functioneert. Bij een absoluut kaliumgebrek stagneert zo’n beetje alles. De plant zal dan sterven.
